Chodnik staje się drogą dla pieszych

21 września 2022 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych. Dotychczas wiele pojęć dotyczących tych samych części drogi było różnie zdefiniowanych w poszczególnych przepisach.

Ministerstwo Infrastruktury

Nowe przepisy techniczno-budowlane, które stosuje się do budowy lub przebudowy dróg publicznych, porządkują definicje ujęte w przepisach i wprowadzają podział drogi dla pieszych na trzy części:

  • chodnik – przeznaczony wyłącznie do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch;
  • pas buforowy, który przylega do chodnika od strony jezdni, torowiska tramwajowego lub drogi dla rowerów, może być przeznaczony np. do postoju lub zatrzymania pojazdów;
  • pas obsługujący, przylegający do chodnika od strony granicy pasa drogowego (np. przy budynku), przeznaczony do  pełnienia innych funkcji niż te dopuszczone na chodniku (np. prowadzenia działalności społeczno-gospodarczej, sytuowania urządzeń drogi lub obiektów małej architektury, np. podjazd dla osób niepełnosprawnych, schody do budynku).

Dotychczasowy chodnik staje się drogą dla pieszych, ale dla użytkowników tak naprawdę nic się nie zmienia. Dotychczas przepisy Prawa o ruchu drogowym używały zamiennie pojęć „chodnik” i „droga dla pieszych”, przy czym np. dopuszczały zatrzymanie lub postój pojazdu tylko na chodniku. Faktyczne rozróżnienie chodnika i drogi dla pieszych w terenie było trudne – ten pierwszy nie wymagał bowiem oznakowania, a droga dla pieszych musiała być oznaczona znakiem C-16. A przecież pełniły one tą samą funkcję w pasie drogowym.

Droga publiczna powinna być projektowana i budowana w taki sposób, aby każdy uczestnik ruchu mógł z niej korzystać w sposób bezpieczny i komfortowy. Oznacza to, że każdy z nich powinien mieć zapewniony niezbędny korytarz ruchu. Skoro na jezdni nikt nie umieszcza latarni drogowych, to dlaczego takie sytuacje zdarzają się na chodnikach? Chodnik to również miejsce, gdzie realizuje się aktywność społeczna, niekoniecznie związana z ruchem drogowym: poruszając się po chodniku kupujemy gazety w kiosku, wchodzimy do ogródków restauracyjnych, wyrzucamy śmieci do koszy, pozostawiamy na nich hulajnogi elektryczne. Musimy jednak pamiętać, że wśród nas są osoby z dysfunkcjami wzorku, dla których tego typu obiekty stanowią realne zagrożenie w poruszaniu się po drodze. Dlatego od 21 września 2022 r. chodnik powinien stanowić bezpieczne miejsce dla pieszych.

Na drodze dla pieszych mogą być realizowane inne czynności, które wiążą się z ruchem pieszych. Dlatego na budowanych lub przebudowywanych drogach nowe przepisy techniczno-budowlane nakazują projektować drogę dla pieszych w taki sposób, aby składała się z chodnika, który służy do ruchu pieszych oraz ewentualnie z pasa obsługującego lub technicznego, w którym można umieszczać różnego rodzaju obiekty (np. ławki), czy parkować samochody.

W przypadku istniejącej infrastruktury przepisy ustawy nie nakazują dokonywania jakichkolwiek czynności, zarówno w zakresie robót budowlanych, jak i związanych ze zmianami organizacji ruchu. MI zachęca jednak zarządców dróg do porządkowania przestrzeni w pasie drogowym, mając na uwadze zarówno potrzeby pieszych, osób ze szczególnymi potrzebami, jak i kierujących pojazdami.